بررسی کمینه دمای متوسط سالانه کشور به عنوان یک ضرورت در مدیریت بحران زمین‌لرزه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی بخش زلزله شناسی مهندسی و خطرپذیری

چکیده

کشور ایران از کشورهایی است که به دلیل وضعیت ساختاری و اقلیمی بحران­های متعددی به‌ویژه زمین­لرزه را تجربه نموده است. وقوع بحران زمین­لرزه در کشور ایران اجتناب ناپذیر بوده و تجربیات بحران­های گذشته بیانگر این است که عوامل مختلفی بر میزان تلفات انسانی و خسارت­های اقتصادی ناشی از بحران زمین­لرزه تأثیرگذار است. شناسایی و آگاهی از این عوامل در راستای مدیریت خطرپذیری لرزه­ای می­تواند تا میزان زیادی از تلفات و خسارت­های بحران زلزله بکاهد و عدم توجه به عوامل مؤثر در تشدید اثرهای بحران زمین­لرزه، تحقق مدیریت خطرپذیری لرزه­ای را ناممکن می­سازد. یکی از عوامل تأثیرگذار در تلفات رویداد زمین­لرزه، عامل اقلیم است. اگرچه اقلیم یک منطقه، فاکتورهای مختلفی را شامل است، اما در این میان، عامل کمینه دما، بیش از سایر عوامل اقلیمی در تلفات رویداد زمین­لرزه مؤثر است. کمینه دما به خودی خود شرایط ویژه­ای را ایجاد می­کند، اما در شرایط بحران زمین­لرزه، به وخیم شدن وضعیت بحـران می­انجامد. بنابراین، نقش کمینه دما در مدیریت بحران زمین­لرزه غیرقابل انکار است. نبود اطلاعات صحیح و تفکیک شده در این زمینه، می­تواند مدیریت بحران زمین­لرزه را در شرایط سرد آب و هوایی تحت تأثیر قرار دهد. به منظور ارتقای سطح مقابله با بحران و نیز مراحل مختلف مدیریت بحران، با بررسی اجمالی نقش کمینه دما بر فعالیت­های مدیریت بحران، کشور از نظر کمینه دمای متوسط پهنه­بندی گردید تا برنامه­ریزان و تصمیم­گیران بحران، با اقدامات پیشگیری تلفات بحران زمین­لرزه را تا حد زیادی کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


بررسی کمینه دمای متوسط سالانه کشور

 به عنوان یک ضرورت در مدیریت بحران زمین­لرزه

 

فاطمه دهقان‌فاروجی*

عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

* تهران، صندوق پستی 1463917151، fatemedehghan@yahoo.com

چکیده 

کشور ایران از کشورهایی است که به دلیل وضعیت ساختاری و اقلیمی بحران­های متعددی به‌ویژه زمین­لرزه را تجربه نموده است. وقوع بحران زمین­لرزه در کشور ایران اجتناب ناپذیر بوده و تجربیات بحران­های گذشته بیانگر این است که عوامل مختلفی بر میزان تلفات انسانی و خسارت­های اقتصادی ناشی از بحران زمین­لرزه تأثیرگذار است. شناسایی و آگاهی از این عوامل در راستای مدیریت خطرپذیری لرزه­ای می­تواند تا میزان زیادی از تلفات و خسارت­های بحران زلزله بکاهد و عدم توجه به عوامل مؤثر در تشدید اثرهای بحران زمین­لرزه، تحقق مدیریت خطرپذیری لرزه­ای را ناممکن می­سازد. یکی از عوامل تأثیرگذار در تلفات رویداد زمین­لرزه، عامل اقلیم است. اگرچه اقلیم یک منطقه، فاکتورهای مختلفی را شامل است، اما در این میان، عامل کمینه دما، بیش از سایر عوامل اقلیمی در تلفات رویداد زمین­لرزه مؤثر است. کمینه دما به خودی خود شرایط ویژه­ای را ایجاد می­کند، اما در شرایط بحران زمین­لرزه، به وخیم شدن وضعیت بحـران می­انجامد. بنابراین، نقش کمینه دما در مدیریت بحران زمین­لرزه غیرقابل انکار است. نبود اطلاعات صحیح و تفکیک شده در این زمینه، می­تواند مدیریت بحران زمین­لرزه را در شرایط سرد آب و هوایی تحت تأثیر قرار دهد. به منظور ارتقای سطح مقابله با بحران و نیز مراحل مختلف مدیریت بحران، با بررسی اجمالی نقش کمینه دما بر فعالیت­های مدیریت بحران، کشور از نظر کمینه دمای متوسط پهنه­بندی گردید تا برنامه­ریزان و تصمیم­گیران بحران، با اقدامات پیشگیری تلفات بحران زمین­لرزه را تا حد زیادی کاهش دهند.

 

کلید‌واژگان

مدیریت بحران، مدیریت خطرپذیری لرزه­ای، اقلیم، کمینه دما، اقدامات پیشگیری

 

Average Annual Minimum Temperature of the Country as a Necessity in Earthquake Disaster Management

 

Fateme Dehghan Farouji*

 

Seismology and Risk Department, Road, Housing and Urban Development Research Center, Tehran, Iran

* P.O. Box 1463917151, Tehran, Iran, fatemedehghan@yahoo.com

Abstract

Iran is one of the countries experiencing various disasters, especially earthquakes, due to its structural and climatic conditions. The occurrence of earthquake disaster in Iran is unavoidable and the experience of past disasters suggests that various factors affect the human casualties and economic losses caused by the earthquake disaster. Identifying and knowledge of these factors in relation to seismic risk management can reduce the severity of casualties and damages of the earthquake disaster, and failure to pay attention to effective factors in exacerbating the effects of earthquake disaster makes it impossible to realize seismic risk management. One of the factors affecting the earthquake event casualties is the climate factor. Although the climate of a region includes various factors, the minimum temperature factor is more effective than other climatic factors in earthquake events. The minimum temperature itself creates a special condition, but in the conditions of the earthquake disaster, it will lead to the deterioration of the disaster. Therefore, the role of minimum temperature in earthquake disaster management is undeniable. The lack of accurate and differentiated information in this area can affect seismic disaster management in cold weather conditions, in order to enhance the level of disaster response and the various stages of disaster management, Country in terms of average annual minimum temperature was zoning. So that disaster planners and decision makers, with the prevention measures, can greatly reduce the disaster of the earthquake.

Keywords

Disaster Management, Seismic Risk Management, Climate, Minimum Temperature, Prevention Measures

 

 

 

1-  مقدمه

یکی از مهم‌ترین اطلاعات مورد نیاز در مدیریت بحران زمین­لرزه، اطلاع از ویژگی­های اقلیمی منطقه است. اطلاع از ویژگی­های اقلیمی هر منطقه به مدیران و برنامه­ریزان مدیریت بحران زمین­لرزه کمـک می­کند تا با استفاده بهینه از منابع موجود؛ بحران را بهتر مدیریت نمایند و همچنین، از ایجاد تلفات جانی ناشی از بحران زمین­لرزه بکاهند. مدیریت بحران زمین­لرزه مقوله­ای چندرشته­ای است و اغلب با مرزهای دانش جغرافیای طبیعی و دیگر علوم تداخل می­نماید.

     به هر حال، عدم توجه به هر یک از اطــلاعات ضروری در مــدیریت بحـــران زمین­لرزه، می­تواند آثار جبران­ناپذیری را به دنبال داشته باشد.

    عامل کمینه دما در فرآیند مدیریت بحران زمین­لرزه، نقش کلیدی دارد و مراحل مختلف آن از پیشگیری و آمادگی تا مرحله پاسخ و مقابله و همچنین اقدامات بعد از بحران یعنی بازسازی به شدت متأثر از کمینه دمای متوسط منطقه است. به نظر می­رسد با توجه به تجربیات به‌دست آمده، عامل کمینه دما به دلایلی که ذکر می­شود نسبت به افزایش دما در فرآیند مدیریت بحران تأثیرگذاری بیشتری دارد و به همین منظور، از میان عوامل اقلیمی دیگر، مورد بررسی قرار گرفت. هدف این مقاله این است که ضمن تأکید بر موضوعاتی که تحت تأثیر کمینه دماست، با ایجاد آگاهی از وضعیت کمینه دمای متوسط کشور، مدیریت بحران زمین­لرزه را در شرایط بد آب و هوایی ارتقا دهد و از تلفات و قربانیان بحران­ها در شرایط آب و هوایی سرد جلوگیری نماید.

 

1-1- نقش کمینه دما در فرآیند مدیریت بحران زمین­لرزه

بسیاری از اثرهای بحران­ها همراه با تغییرات اقلیمی باعث تشدید یا تغییر تهدیدهای ناشی از مخـاطرات به ویژه زلزله می­گردد و از تجربیات عملی حاصل از مدیریت بحران­های پیشین، اقدامات سازشی و پیشگیرانه می­تواند در این مورد سودمند باشند [1].

     تغییرات اقلیـمی صرف‌نظر از مشـکلاتی که در مدیریت بحران ایجاد می‌کند، فرصت­هایی را نیز فراهم می­نماید و به عنوان یک کاتالیزور برای مدیریت بهتر بحران عمل می­کند. به‌ویژه وقتی که مردم و مسؤولان تشخیص می­دهند که نیاز به سرمایه­گذاری در آمادگی بحران برای سازش با خطرپذیری‌های ایجاد شده وجود دارد. در واقع، تغییرات اقلیمی، یک خطرپذیری جدید یا مجزا نیست، بلکه عاملی است که در صدر بسیاری از عوامل دیگر، تعیین‌کننده خطرپذیری بحران در یک شهر خاص است. در آن حالت، تغییرات اقلیمی اساسا یک موضوع برای برنامه­ریزی است که اولویت­ها و برنامه­ها را تحت تأثیر قرار می­دهـد و جوامـع ملی را برای افـزایش اقدامـات و عملـکردها یا تمـرکز دوباره بر فـعالیت­هایش ترغیـب می‌نمـاید [2].

     اگرچه ارتباط بحران­های طبیعی با تغییرات اقلیمی مباحثه برانگیز است، بحران­های طبیعی ‌گذشته نظیر طوفان کتسانا، نارگیس، زلزله هاییتی و سیل پاکستان نشان داده است که مقابله و پاسخ در برابر بحران‌های طبیعی نامناسب بوده است. بنابراین، وقتی که اقدامات کاهش بحران با تغییرات اقلیمی هم‌پوشانی داشته باشد، اقدامات مقابله با پاسخ بهتری را شاهد خواهیم بود [3].

    برای کم کردن خطرپذیری ناشی از این تهدیدها، مؤثرترین شــیوه، برای رویارویی با آن، شــناسایی عوامل زیـربنایی است که در ایجاد آسـیب‌پذیری‌ها نقش دارند. به‌ویژه در زمانی که نـیازهای توسعه‌ای را دنبال می­کنیم [1]. این کار از جهت دیگر، برگشت‌پذیری در برابر آسیب­پذیری‌های موجود و مخــاطرات آینده را افـزایش خواهـد داد و ظرفــیت و توانـایی ســازشی را ایجاد می­کند [3].

    یکی از مهم‌ترین تغییرات اقلیمی، تغییرات کمینه دماست. نقش کمینه دما به‌ویژه در هنگام وقوع زمین­لرزه بسیار مهم و درخور توجه است. در هنـــگام وقــوع زمین‌لرزه معمولاً افراد بسیار زیادی در زیر آوار مدفون می‌شوند و بازماندگان زمین­لرزه فاقد سرپناه و امکانات معیشتی هستند که فراهم نمودن سرپناه برای آنها زمان‌بر است و همچنین، شرایط هوای سرد، اقدامات و فعالیـت­های امدادگران را تحـت‌تأثیر قرار می­دهد. این شرایط در زمین­لرزه سال 1997 ایران، زمین­لرزه 1998 افغانستان و زمین­لرزه اسپیتاک 1988 ارمنستان مشهود بود [4]. به‌هرحال، وقتی زمین‌لرزه باعث تخریب شریان­های حیاتی در شرایط سرد آب‌ و هوایی شود، به آسیب­های جدی قربانیان خواهد انجامید.

    محیط طبیعی در شرایط سرد دمایی همواره تهدیدکننده زندگی انسان‌هاست به‌طوری‌که برای حفظ جان انسان­ها، وجود سرپناه، سیستم­های گرمایشی و سایر زیرساخت­ها،  لباس گرم  و مواد غذایی با کالری بالا ضروری است [4].

    وقتی مردم بر اثر وقوع بحران زمین­لرزه، این منابع و تجهیزات را از دست می­دهند، محیط به عنوان یک عامل مستقیم تهدیدکننده، برای بازماندگان محسوب می­شود و نیاز به امداد و کمک احساس می­شود. شرایط سرد آب‌وهوایی از چند جنبه مهم هستند. هر چه شرایط آب و هوایی سردتر باشد، سطح کمک­های امداد و نجات برای رسیدن به شرایط عادی بیشتر می­شود. از طرفی، هر چه شرایط آب و هوایی سردتر و بدتر باشد شرایط کار در محیط نیز مشکل­تر می­گردد.

   به عبارت بهتر، شرایط آب و هوایی سرد، زندگی را با مشکل مواجه می‌نماید و فرآیند امدادرسانی در بحران زمین­لرزه نیز سخت می­شود. اگر مشکلات ناشی از شرایط سرد آب و هوایی کمتر شود، مقابله با بحران مؤثرتری را می­توان انتظار داشت. از طرف دیگر، شرایط سرد آب و هوایی در مقایسه با شرایط گرم­تر، مشکلات اجتماعی بیشتری را هنگام واگذاری کمک‌ها در مناطق بحران زده ایجاد می­کند [5].

    حل این مشکل مستلزم واگذاری بیشتر تجهیزاتی نظیر لباس گرم، سوخت، سیستم­های گرمایشی و غیره است و واگذاری بیشتر منابع، تجهیزات حمل و نقل بیشتر و ویژه­ای را نیاز دارد و حفاظت از این تجهیزات نیز بسیار ضروری و احـتمال حمله و دستبرد به آنــها نیز بیشـتر خواهــد بود که نـیــاز به تدابــیر امنیتی را به‌خـصوص در حمـل ســـوخـت ایـــجـــــاب می­کند [6].

     کمینه دما، زمان را نیز در اقدامات مدیریت بحران زمین­لرزه، تحت تأثیر قرار می­دهد. استفاده مناسب از زمان در مدیریت بحران زمین­لرزه بسیار ضروری و حیاتی است. در شرایط سرد آب و هوایی که نیاز به اقدامات امدادی بیشتر است، مسأله زمان برای واگذاری به موقع اقدامات و کمک­ها کلیدی است و باید در شرایط دمایی سردتر، این اقدامات سریع­تر انجام شود. چون زمان انتظار و زنده ماندن افراد در شرایط سرد آب و هوایی حدود 48 ساعت است که این زمان در شرایط آب و هوایی گرم­تر، بیشتر است. پس فرصت برای نجات جان انسان­ها بسیار کم خواهد بود. مسأله و اهمیت زمان در مرحله بازسازی هم حایز اهمیت است، چرا که ساخت‌وساز در هوای سرد، سخت­تر از شرایط معمولی و گرم است. پس مسأله زمان باید در برنامه­ریزی‌های اقدامات بازسازی مدیریت بحران زمین­لرزه در شرایط سرد آب و هوایی مدنظرقرارگیرد [7]. مدنظرقراردادن زمان در برنامه­ریزی­ها در مناطق سردسیر، نیازمند آگاهی دقیق از تغییرات و میزان کمینه دماست. به گزارش پژوهشگاه بین­المللی زلزله­شناسی و مهندسی زلزله در سال 1396، یکی از عمده­ترین نیازهای آسیب­دیدگان در مرحله واکنش اضطراری سرپناه اضطراری بوده که با تأخیر همراه بوده است و سرمای هوا در آن منطقه سبب ایجاد تنش­های زیادی در روزهای اول حادثه برای آسیب‌دیدگان شده بود [8].

     در تحقیق کیفی انجام شده قمیان و همکاران در سال 1396، مسأله شرایط بد آب و هوایی به‌ویژه ‌سرد بودن هوا در شب زلزله و بعد از آن و نیز بارش باران یکی از عوامل مهم در اثرهای فروپاشی ناگهانی شرایط زندگی عنوان گردیده است [9]. با توجه به اهمیت موارد فوق، ضرورت آگاهی از کمینه دمای استان­ها برای برنامه­ریزی، پیشگیری، مقابله و بازسازی بحران زمین­لرزه محرز است و با توجه به نبود اطلاعات در این زمینه، بررسی و پهنه­بندی کشور از نظر کمینه دمای متوسط برای ارتقای مدیریت بحران در نقاط سردسیر یا ماه­های سرد انجام شد.

  

2- مواد و روش­ها

به منظور محاسبه کمینه دمای متوسط استان، ابتدا اطلاعات مورد نیاز از مراجع مستند جمع­آوری گردید. از آنجا که مرجع معتبر اطلاعات هواشناسی به‌ویژه کمینه دمای متوسط، سازمان هواشناسی کشور بود، اطلاعات موردنظر از داده­های خام  این سازمان از زمان تأسیس ایستگاه­های هواشناسی تا حال حاضر استخراج گردید. شایان ذکر است که موقعیت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا در ایستگاه­های هواشناسی مشخص است. به منظور پهنه­بندی استان از نظر کمینه دمای متوسط، با توجه به اینکه تغییرات دما از مرزهای سیاسی استان­ها تبعیت نمی­کند و وابسته به عوامل دیگری است و انجام دادن آن در مقیاس استان به دلیل تعداد اندک نقاط، دقیق نیست، پژوهش در سطح کشور صورت گرفت. از آنجا که استفاده از آمار مربوط به ایستگاه‌های سینوپتیک کشور نیز کافی به‌نظر نمی­رسید، به همین منظور برای استفاده از نقاط بیشتر و انجام دادن پهنه­بندی دقیق، از آمارهای هواشناسی ایستگاه­های کلیماتولوژی هم استفاده شد.

 

3- تفسیر و تحلیل نتایج

با توجه به اینکه مقدار کمینه دمای متوسط در ایستگاه­های کلیماتولوژی ثبت نمی­گردد و تنها میانگین دمای روزانه و ماکزیمم دما در این ایستگاه­ها ثبت می­شود، از روی این پارامترها (میانگین دمای روزانه و ماکزیمم دما)، کمینه دمای متوسط محاسبه و به اطلاعات قبلی اضافه گردید و در 12 ماه تفکیک شد. تعداد ایستگاه­هایی که کمینه دمای متوسط آنها محاسبه گردید، حدود 300 ایستگاه هواشناسی است. توضیح این نکته ضروری است که آمارهای موجود بر اساس سال میلادی است که برای سهولت ماه معادل شمسی آن در پرانتز آورده شده است. در شکل 1 ایستگاه­های هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی کشور نشان داده شده است.

 

شکل1 موقعیت ایستگاه‌های هواشناسی سینوپتیک و کلیماتولوژی

 

با توجه به اینکه عامل ارتفاع، دما را تحــت تــأثیر قرار می­دهد، برای پیدا کردن رابطه تغییر دما با ارتفاع، برای هر ماه از سال رگرسیون محاسبه شد و معادله دما بر اساس ارتفاع به‌دست آمد. به عنوان نمونه نمودار رگرسیون کمینه دمای متوسط در ماه­های آبان- آذر و دی- بهمن در شکل‌های 2 و 3 نشان داده شده است. معادله دما براساس ارتفاع نیز به عنوان نمونه برای ماه‌های ژانویه (دی- بهمن) و فوریه (بهمن- اسفند) به‌صورت زیر است:

 (1) معادله دما بر اساس ارتفاع برای ماه ژانویه      

T= -0.0068 h + 6.8965   

 

(2) معادله دما بر اساس ارتفاع برای ماه فوریه

T= -0.0064 h + 7.8619

 

 

 

 

 

 

شکل2 نمودار رگرسیون دما براساس ارتفاع در ماه­های آبان و آذر [10]

 

 

 

 

 

شکل3 نمودار رگرسیون دما براساس ارتفاع در ماه­های دی و بهمن [10]

 

 

 

 

با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی و معادله به‌دست‌آمده، دماهای نقاطی که بین ایستگاه­های مجاور قرار می­گیرند در محیط رقومی سیستم اطلاعات جغرافیایی تصحیح گردید. پس از تصحیح دماها، میانگین کمینه دمای متوسط استان­ها در سال محاسبه گردید که در جدول 1 نشان داده‌شده است.

 

 

 

 

 

جدول1 کمینه دمای متوسط استان­های کشور از کمترین به بیشترین

ردیف

نام استان

کمینه دمای استان

1

چهارمحال‌ و بختیاری

2.4

2

مرکزی

5.2

3

همدان

5.2

4

مازندران

5.2

5

کردستان

5.2

6

تهران

5.3

7

زنجان

5.8

8

آذربایجان‌ غربی

5.9

9

لرستان

5.9

10

قزوین

6.2

11

آذربایجان ‌شرقی

6.3

12

اصفهان

7.2

13

اردبیل

7.5

14

کرمانشاه

7.6

15

کهکیلویه و بویراحمد

7.7

16

خراسان‌ شمالی

8.2

17

فارس

8.2

18

خراسان‌ جنوبی

8.4

19

قم

8.6

20

خراسان ‌رضوی

8.8

21

یزد

9.1

22

کرمان

9.3

23

گیلان

10

24

سمنان

10.1

25

سیستان و بلوچستان

10.8

26

ایلام

11.3

27

گلستان

12.4

28

هرمزگان

12.8

29

خوزستان

12.9

30

بوشهر

13.9

 

   برای مقایـسه بهتر استان­ها، نمودار میانگین کمینه دمای متوسط برای هر استان ترسیم شد (شکل4). همان‌طوری که در شکل 4 ملاحظه می­شود، استان چهار محال و بختیاری کمترین میانگین کمینه دما را داراست و استان بوشهر با بیشترین میانگین کمینه دما، ستون آخر نمودار را تشکیل می‌دهد.

 

 

شکل 4 میانگین کمینه دمای متوسط استان­ها از کمترین به بیشترین

 

   نقشه­های پهنه­بندی یکی از بهترین ابزارها برای نمایش اطلاعات هستند و به تصــمیم‌گیران و برنامـه­ریزان کمک می­کند تا با استفاده از اطلاعات موجود، سیاست­های اجرایی را مشخص نمایند. به همین منظور، برای نمایش وضعیت کمینه دمای متوسط و دسته‌بندی واضح استان­های کشور از این نظر، با استفاده از محاسبات انجام شده، نقشه پهنه‌بندی کمینه دمای متوسط کشور تهیه گردید (شکل5). در این شکل به وضــوح می­توان استان­های کشور را از نظر میانگین کمینه دمای متوسط، تفکیک کرد. براساس نقشه‌های پهنه­بندی کمینه دمای متوسط، کشور به 6 دسته تقسیم می­گردد (جدول2).            

   با توجه به جدول 2 می­توان سردترین استان­های کشور را از اولویت اول تا ششم مشخص نمود. بر این اساس، استان‌های چهارمحال و بختیاری، مرکزی، همدان، مازندران، کردستان و تهران کمترین میانگین کمینه دمای متوسط را دارند و استان­های ایلام، گلستان، هرمزگان، خوزستان و بوشهر، بیشترین میانگین کمینه دمای متوسط را به خود اختصاص می­دهند.

 

جدول2 اولویت‌بندی استا­ن­های کشور از نظر کمینه دمای متوسط

اولویت

نام استان

کمینه دمای متوسط به درجه سانتیگراد

1

استان چهارمحال و بختیاری

استان مرکزی

استان همدان

استان مازندران

استان کردستان

استان تهران

2.5-5.5

2

استان زنجان

استان آذربایجان غربی

استان لرستان

استان قزوین

استان آذربایجان شرقی

5.6-7.2

3

استان اصفهان

استان اردبیل

استان کرمانشاه

استان کهکیلویه و بویراحمد

استان خراسان شمالی

7.3-8.2

4

استان فارس

استان خراسان جنوبی

استان قم

استان خراسان رضوی

استان یزد

8.3-9.2

5

استان کرمان

استان گیلان

استان سمنان

استان سیستان و بلوچستان

9.3-10.9

6

استان ایلام

استان گلستان

استان هرمزگان

استان خوزستان

استان بوشهر

11-13.9

 

شکل 5 پهنه‌بندی کمینه دمای متوسط سالانه ایران

 

4- نتیجه‌گیری

نقش کمینه دما در مدیریت بحران به دلیل تحت تأثیر قراردادن شرایط بحران و افزایش تلفات و قربانیان حادثه از اهمیت ویژه­ای برخوردار است که از دیدگاه محـققان مدیریت بحران زمین­لرزه کمتر مورد توجه و تحقیق قرارگرفته است. به منظور مدیریت بحران زمین‌لرزه­ها، توجه به نقش کمینه دما در مراحل مختــلف مدیریت بحران با تمرکز بر اثرهای بحران­های پیشین زمین­لرزه ضروری و غیرقابل انکار است. به منظور شناسایی استان­های کشور از نظر کمینه دمای متوسط سالانه و نبود اطلاعات در این زمینه، داده‌های خام موجود جمع‌آوری شد و سپس با انجام دادن محاسبات آماری و پردازش در سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه پهنه­بندی کمینه دمای متوسط سـالانه کشور تهیه گردید. بر این اساس استان­های کشور از نظر کمینه دمای متوسط سالانه به شش دسته طبقه­بندی گردید. نقشه پهنه­بندی کمینه دمای متوسط سالانه کشور از جمله ساده­ترین شیوه برای نمایش اطلاعات کمینه دمایی کـشور بـرای برنامه­ریزان و مدیران بحران زمین­لرزه است. این نقشه می‌تواند پاسخ­گوی نیاز اطلاعاتی مدیران بحران زمین­لرزه برای آگاهی از وضعیت استان­های کشور از نظر کمینه دما باشد و کلیه اقدامات برنامه‌ریزی و مدیریتی بحران زلزله را با هدف کاهش تلفات بحران زلزله سازماندهی نماید.

 

5- مراجع 

[1]  L. Schipper, M. Pelling, Disaster risk, climate change and international development: scope for, and challenges to, integration, Disasters, 30 (1), 19-38, 2006.

[2]   M. L. Parry, Climate change 2007: Impacts, adaptation and vulnerability, Working Group II Contribution to the Fourth Assessment Report of the IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change, Vol. 4, Cambridge  University Press, 2007.

[3]  I. A. Kuntjoro, M. Caballero-Anthony, Disaster Risk Reduction (DRR): Reducing Human Vulnerabilities to Natural Disasters, NTS Alert, 2010.

[4]   C. H. A. R. L. E. S. Kelly, Disaster assistance in cold weather conditions: an overview of issues and options, Advances in natural and technological hazards research, 12, 21-30, 2000.

[5]   F. Watson, J. Vespa, The impact of a reduced and uncertain food supply in three besieged cities of Bosnia‐Hercegovina, Disasters, 19(3), 216-234, 1995.

[6]   E. C. Schofield, J. B. Mason, Setting and evaluating the energy content of emergency rations, Disasters, 20(3), 248-260, 1996.

 

[7]  Secretariat, U. N. F. C. C. C. United Nations Framework Convention on Climate Change, (1992), http://unfccc. int/resource/docs/convk convchin, 2005.

[8] Z. Ghomian, A. Khodadadizadeh, K. Jahangiri, S. Yousef Nezhad, Bam, Iran, Earthquake Experiences, Life Suddenly Collapse in a Few Seconds: A Qualitative Study., J Qual Res Health Sci;6(4), 414-26, 2017. (in Persian فارسی)

[9] International Institute of Seismology and Earthquake Engineering . Report of the earthquake on November 21, 1396 Sarpol Zahab, Kermanshah Province (Fifth Edition) 2017. (in Persian فارسی)

[10] F. Dehghan Farouji, A. Beitollahi, A. Nemati, Studying the minimum average temperature changes of Chaharmahal and Bakhtiari province for disaster management planning, Journal of Tehran disaster management and mitigation, Vol. 2, No.2, Tehran, 2012. (in Persian فارسی)

 

 
[1]  L. Schipper, M. Pelling, Disaster risk, climate change and international development: scope for, and challenges to, integration, Disasters, 30 (1), 19-38, 2006.
[2]   M. L. Parry, Climate change 2007: Impacts, adaptation and vulnerability, Working Group II Contribution to the Fourth Assessment Report of the IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change, Vol. 4, Cambridge  University Press, 2007.
[3]  I. A. Kuntjoro, M. Caballero-Anthony, Disaster Risk Reduction (DRR): Reducing Human Vulnerabilities to Natural Disasters, NTS Alert, 2010.
[4]   C. H. A. R. L. E. S. Kelly, Disaster assistance in cold weather conditions: an overview of issues and options, Advances in natural and technological hazards research, 12, 21-30, 2000.
[5]   F. Watson, J. Vespa, The impact of a reduced and uncertain food supply in three besieged cities of Bosnia‐Hercegovina, Disasters, 19(3), 216-234, 1995.
[6]   E. C. Schofield, J. B. Mason, Setting and evaluating the energy content of emergency rations, Disasters, 20(3), 248-260, 1996.
 
[7]  Secretariat, U. N. F. C. C. C. United Nations Framework Convention on Climate Change, (1992), http://unfccc. int/resource/docs/convk convchin, 2005.
[8] Z. Ghomian, A. Khodadadizadeh, K. Jahangiri, S. Yousef Nezhad, Bam, Iran, Earthquake Experiences, Life Suddenly Collapse in a Few Seconds: A Qualitative Study., J Qual Res Health Sci;6(4), 414-26, 2017. (in Persian فارسی)
[9] International Institute of Seismology and Earthquake Engineering . Report of the earthquake on November 21, 1396 Sarpol Zahab, Kermanshah Province (Fifth Edition) 2017. (in Persian فارسی)
[10] F. Dehghan Farouji, A. Beitollahi, A. Nemati, Studying the minimum average temperature changes of Chaharmahal and Bakhtiari province for disaster management planning, Journal of Tehran disaster management and mitigation, Vol. 2, No.2, Tehran, 2012. (in Persian فارسی)